ΙΣΤΟΡΙΑΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

14 Φεβρουαρίου 1349 :2.000 Εβραίοι του Στρασβούργου καίγονται ζωντανοί από εξαγριωμένο πλήθος Χριστιανών, που τους θεωρεί υπεύθυνους για την επιδημία βουβωνικής πανώλης

0

Ο Μαύρος Θάνατος, που ερήμωσε την Ευρώπη κατά τα χρόνια 1348-1351, ήταν η μεγαλύτερη φυσική καταστροφή της ιστορίας. Κόστισε την ζωή σε 24 εκατομμύρια ανθρώπους, σχεδόν το ένα τέταρτο του Ευρωπαϊκού πληθυσμού. Οι Εβραίοι υπέφεραν φρικτά από την πανώλη, αν και το κατά πόσο οι απώλειες τους ήταν αναλογικά λιγότερες λόγω τελετουργικών κανόνων καθαριότητας δεν μπορεί να αποδειχθεί. Δάσκαλοι και γιατροί μπορούσαν μόνο να πουν ότι αυτή η συμφορά ήταν θέλημα Θεού, αλλά σύντομα αποδόθηκε στους Εβραίους, οι οποίοι κατηγορήθηκαν -όπως είχε συμβεί σε διάφορες περιπτώσεις τον προηγούμενο αιώνα- για ρίψη δηλητηρίου σε πηγάδια και ποτάμια. “αυτοί οι υπηρέτες του Σατανά είχαν εμπλακεί σε μια συνομωσία, για να καταστρέψουν την Χριστιανοσύνη”. Παρά τα διατάγματα του Πάπα Κλημέντιου του 6ου, που απαγόρευαν την αντιεβραική βία και αρνούνταν ότι οι Εβραίοι εξάπλωναν την αρρώστια, όχλοι, συχνά παρακινούμενοι από ανταγωνιστές, οφειλέτες και φανατικούς κληρικούς, σφάγιασαν Εβραίους παντού εκτός από την Αβινιόν, τον τόπο διαμονής του Πάπα. Περίπου 300 εβραϊκές κοινότητες στην Γερμανία(συμπεριλαμβανομένων των Κάτω Χωρών, της Βοημίας και της Ελβετίας), στην Νότια Γαλλία και την Βορειοανατολική Ισπανία, αφανίστηκαν. Μια συλλογή χρονικών της Νυρεμβέργης καταγράφει περίπου 345 πόλεις και χωριά, στα οποία οι Εβραίοι δέχτηκαν επίθεση εκείνα τα χρόνια. Με την εξαίρεση λίγων γερμανικών πόλεων, στατιστικές απωλειών δεν υπάρχουν, πράγμα που μας επιτρέπει μόνο να υπολογίσουμε χονδρικά σε 12 με 20 χιλιάδες τα θύματα των χριστιανικών επιδρομών. Ο μύθος της διεθνούς εβραϊκής συνομωσίας θα επιβιώσει του Μεσαίωνα και θα υποδαυλίσει μια τεράστια άσκηση βίας εναντίον των Εβραίων στον μοντέρνο κόσμο.

Όταν το δημοτικό συμβούλιο του Στρασβούργου αντιστάθηκε στις πιέσεις να ξεφορτωθεί τους Εβραίους, αντικαταστάθηκε από ένα νέο συμβούλιο, το οποίο ενέδωσε στον όχλο. Οι Εβραίοι της πόλης συνελήφθησαν και αποτεφρώθηκαν. Μετά το 1387 επιτράπηκε σε εβραίους μικροπωλητές να περνούν την «Εβραϊκή πύλη» και να χρησιμοποιούν τους «Εβραϊκούς δρόμους» μέχρι την δύση, αλλά μέχρι τον 18ο αιώνα κανείς Εβραίος δεν μπορούσε να κατοικήσει στο Στρασβούργο. Η ακόλουθη περιγραφή της σφαγής έγινε από τον Jacob von Königshofen (1346-1420), έναν αρχειοφύλακα του Στρασβούργου, ο οποίος ζούσε κοντά στην σκηνή της τραγωδίας και βασίστηκε πιθανότατα στα λεγόμενα ενός προκατόχου του, που πιθανότατα υπήρξε μάρτυρας της φρίκης.

Το έτος 1349 επήλθε η μεγαλύτερη επιδημία, που έχει συμβεί ποτέ. Ο Θάνατος πήγε από το ένα άκρο της Γης στο άλλο, από την μία όχθη της θάλασσας στην άλλη, και ήταν σφοδρότερος ανάμεσα στους [Μουσουλμάνους] Σαρακηνούς παρά ανάμεσα σους Χριστιανούς. Σε μερικά μέρη πέθαναν όλοι, έτσι ώστε δεν έμεινε κανείς. Επίσης, πλοία βρέθηκαν στην θάλασσα φορτωμένα με εμπορεύματα˙ όλα τα μέλη των πληρωμάτων είχαν πεθάνει και τα πλοία ήταν ακυβέρνητα… Αυτή η επιδημία έφτασε και στο Στρασβούργο το καλοκαίρι του προαναφερθέντος έτους και εκτιμάται ότι σκότωσε περίπου δεκαέξι χιλιάδες ανθρώπους.

Όσον αφορά αυτή την πανούκλα, οι Εβραίοι διασύρθηκαν και κατηγορήθηκαν σε όλο τον κόσμο ότι ήταν αυτοί που την είχαν προκαλέσει μέσω δηλητηρίου που υποτίθεται ότι είχαν ρίξει στο νερό και στα πηγάδια όλων των τόπων -αυτή ήταν η κατηγορία- και εκ τούτου οι Εβραίοι κάηκαν παντού από την Μεσόγειο μέχρι την Γερμανία, αλλά όχι στην Αβινιόν, καθώς εκεί ο πάπας τους προστάτεψε.

Ωστόσο, στην Berne και στο Zofingen[Ελβετία] βασάνισαν έναν αριθμό Εβραίων, οι οποίοι τότε παραδέχθηκαν ότι είχαν ρίξει δηλητήριο σε πολλά πηγάδια και επίσης βρέθηκε δηλητήριο μέσα σε αυτά2. Έπειτα έκαψαν τους Εβραίους σε πολλές πόλεις και ενημέρωσαν σχετικά το Στρασβούργο, το Freiburg και την Βασιλεία, ώστε να κάψουν και κει τους Εβραίους τους. Αλλά οι άρχοντες, που κυβερνούσαν στις τρεις πόλεις δεν πίστευαν ότι όφειλε να γίνει κάτι με τους Εβραίους. Παρόλα αυτά, στην Βασιλεία οι πολίτες έκαναν πορεία προς το δημαρχείο και ανάγκασαν το συμβούλιο να ορκιστεί πως θα έκαιγαν τους Εβραίους και πως δεν θα επέτρεπαν σε κανένα εβραίο να μπει στην πόλη για τα επόμενα 200 χρόνια. Μετά από αυτό οι Εβραίοι συνελήφθησαν σε όλα αυτά τα μέρη και μια συνδιάσκεψη κανονίστηκε στο Benfeld[Αλσατία, 8 Φεβρουαρίου 1349]. Ο Επίσκοπος του Στρασβούργου[Berthold II], όλοι οι φεουδάρχες της Αλσατίας και οι αντιπρόσωποι αυτών των τριών πόλεων συγκεντρώθηκαν εκεί. Οι εκπρόσωποι (deputies) του Στρασβούργου ρωτήθηκαν περί του τι σχεδίαζαν να κάνουν με τους Εβραίους τους. Απάντησαν ότι δεν είχαν υπόψη τους κάποιο κακό, που να είχε γίνει από τους Εβραίους. Μετά ρώτησαν τους κατοίκους της πόλης για ποιο λόγο είχαν κλείσει τα πηγάδια και είχαν απομακρύνει τους κουβάδες, και υπήρξε μεγάλη αγανάκτηση και οχλοβοή ενάντια στους εκπροσώπους του Στρασβούργου. Έτσι τελικά ο Επίσκοπος, οι άρχοντες και οι Αυτοκρατορικές Πόλεις συμφώνησαν να ξεφορτωθούν τους Εβραίους. Το αποτέλεσμα ήταν να καούν σε πολλές πόλεις και οπουδήποτε εξορίζονταν, οι χωρικοί τους έπιαναν και τους μαχαίρωναν μέχρι θανάτου ή τους έπνιγαν.

[Το δημοτικό συμβούλιο του Στρασβούργου, το οποίο ήθελε να σώσει τους Εβραίους, αντικαταστάθηκε στις 9-10 Φεβρουαρίου και το νέο συμβούλιο ενέδωσε στον όχλο, ο οποίος συνέλαβε τους Εβραίους την Παρασκευή, 13ης του μηνός.]

Το Σάββατο –ήταν η μέρα του Αγίου Βαλεντίνου-έκαψαν τους Εβραίους πάνω σε μια ξύλινη πλατφόρμα μέσα στο κοιμητήριο τους. Ήταν περίπου 2 χιλιάδες. Η ζωή χαρίστηκε σε όσους ήθελαν να βαπτιστούν.[Λένε ότι περίπου χίλιοι δέχτηκαν την βάπτιση].Πολλά παιδιά απομακρύνθηκαν από την φωτιά και βαπτίστηκαν ενάντια στην θέληση των γονιών τους. Και όλα τα χρέη προς τους Εβραίους ακυρώθηκαν και οι Εβραίοι αναγκάστηκαν να παραδώσουν όλα τα ενέχυρα και τα σημειώματα που είχαν πάρει από χρέη. Το συμβούλιο, πάντως, πήρε τα μετρητά των Εβραίων και τα μοίρασε αναλόγως μεταξύ των εργαζομένων(workingmen). Πράγματι, το χρήμα ήταν αυτό που σκότωσε τους Εβραίους. Αν ήταν φτωχοί και αν οι φεουδάρχες δεν τους ήταν χρεωμένοι, δεν θα είχαν καεί3. Μετά την διανομή του πλούτου, κάποιοι από τους τεχνίτες, ακολουθώντας τις συμβουλές των εξομολογητών τους, έδωσαν το μερίδιο τους στον Καθεδρικό ή στην Εκκλησία.

Έτσι κάηκαν οι Εβραίοι στο Στρασβούργο, και τον ίδιο χρόνο σε όλες τις πόλεις του Ρήνου, είτε ήταν Ελεύθερες Πόλεις είτε Αυτοκρατορικές Πόλεις είτε πόλεις που άνηκαν σε άρχοντες. Σε μερικές πόλεις έκαψαν τους Εβραίους μετά από δίκη, σε άλλες χωρίς δίκη. Σε κάποιες πόλεις οι Εβραίοι έβαλαν μόνοι τους φωτιά στα σπίτια τους και στους εαυτούς τους.
|μτφ: Μ. Γιοντέφ, Οκτώβρης 2012

Σημειώσεις:

1. Το ντοκουμέντο παρατίθεται αρχικά στο βιβλίο “The Jews in the Medieval World: A source Book 315-1791 του Jacob R. Marcus.

2. Τόσο εδώ όσο και παρακάτω στο κείμενο, ο συγγραφέας αναπαράγει αντισημιτικές κατηγορίες και στερεότυπα. Αν και συμπαθών, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Königshofen είναι σχεδόν σύγχρονος της σφαγής που περιγράφει και ως εκ τούτου είναι τόσο αντισημιτικά προκατειλλημένος, όσο τουλάχιστον και ο μέσος χριστιανός της εποχής του.

3. Το κείμενο περιέχεται στο Antisemitic myths: A historical and Contemporary Anthology των Marvin Perry και Frederick M.Schweitzer. Η μετάφραση έγινε από τα αγγλικά. Οι διευκρινήσεις μέσα σε αγκύλες είναι των συγγραφέων.

8eCUgvCwsa

ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ T.1731

Previous article

Ο μύθος και η πραγματικότητα του σούπερ στρατιώτη

Next article

You may also like

Comments

Comments are closed.